İslam nəzərindən dilin zərərləri

20 Sentyabr 2024 - 00:58

Dil, Allahın digər nemətləri kimi insana kamilləşmək üçün bəxş edilmiş böyük nemətlərindəndir. Ağıllı insan belə vəziyyətləri doğru müəyyən edərək bir nemətdən düzgün istifadə edər. Dil, Uca Allahın “Quranı öyrətmək” və “İnsanı yaratmaq”dan sonra insana bəxş etdiyi ən böyük nemətdir ki, belə buyurmuşdur: «الرَّحْمن*عَلَّمَ الْقُرْآنَ*خَلَقَ الْإِنْسَانَ*عَلَّمَهُ الْبَيَانَ» (Ər-Rəhman, 1-4). İnsan bədəninin digər üzvləri kimi, dil də Allahın qanun və hökmlərini pozarsa, günah alətlərindən, müqəddəs şəriətin əmrlərinə tabe olarsa, Allaha itaət alətlərindən olar. Buna görə də günahın qarşısını almaq üçün digər üzvlər kimi bu üzvü də kontrol etmək lazımdır. O, əl, ayaq və s.-dən çox da fərqlənmir, yeganə fərq odur ki, bəlkə də insanların çoxu dil günahını çox ciddi qəbul etmir. Şəxsiyyəti terror etmək də çox zaman dildən istifadə edərək baş verir. Qarşı tərəf üçün bu, digər üzvlərinə vurulan fiziki xəsarətlərdən qat-qat üstündür. Dil anlayışları çatdırmaq və ünsiyyət üçün güclü bir vasitə kimi sosial və əxlaqi münasibətlərin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Lakin bu dəyərli vasitə düzgün istifadə edilmədikdə, zərərvericiyə çevrilə və sosial münasibətlərə zərər verə bilər. Dilin afəti, yəni dilin düzgün istifadə edilməməsi, ictimai əxlaqa bir çox cəhətdən zərər verə bilər və cəmiyyəti xaosa sürükləyə bilər. Dil, təkcə məlumat ötürmə vasitəsi deyil, həm də insanın düşüncə, hiss və daxili niyyətlərinin əksidir. Sözlər müalicəvi dərman və ya ölümcül zəhər kimi ola bilər. Sözlərin seçimi, səs tonu və ifadə tərzi müxatəblərin mesajımızı necə başa düşməsinə təsir göstərir. Dildən düzgün istifadə edilməməsi anlaşılmazlığa, parçalanmaya, nifrətə və hətta zorakılığa səbəb ola bilər. Dilin afəti, yalnız yalan danışmaqla məhdudlaşmır. Həqiqətdə, bu, yanlış dil davranışlarının geniş spektrini ehtiva edir. O cümlədən: Qeybət, böhtan, yalan, söz gəzdirmək, ələ salmaq, təhqir etmək, aşağılamaq, təhrik etmək və s. . Bu davranışların hər biri bir növ cəmiyyətin əxlaqi əsaslarına xələl gətirir, insanlar arasında münasibətləri pozur.

İqna.ir